Frederik Pater

:

• Beroep: handelaar, stoelenmatter, arbeider, koopman in oud ijzer

Frederik Jentje Kikkert 11 mrt 1938 (Civil)Zuidwolde. Jentje (dochter van Aaldert Jan Kikkert en Janna Profijt) 17 apr 1921 Braamberg, Zuidwolde; 30 aug 1988Dalerpeel; 03 sep 1988Zuidwolde, begraafplaats aan de Meppelerweg.. [Gezinsblad] []

Aantekeningen:

Het jonge paar ging wonen in een salonwagen op een kampje te Braamberg, gemeente Zuidwolde. In het jaar 1939 op 12 april is Jentje te Avereest bevallen van een levenloos kind, waarvan het geslacht niet is vermeld. Na de geboorte van het jongste kind (Jennie) ging het gezin wonen op het adres Braambergerweg 4. Na het overlijden van Frits in 1962, trouwde Jentje op 29-10-1965 te Dalen met Jacob Vos, die woonde aan de Steigerwijk te Dalerpeel. Daar is Jentje in 1988 overleden.

1. Lammigje Pater
2. NN Pater 12 apr 1939 Avereest; 12 apr 1939Avereest.
3. Aaldert Jan Pater
4. Alberdina Pater
5. Johan Pater
6. Margje Pater
7. Jentje Pater

Aantekeningen:

Albert was eerder getrouwd (1898-1906) met Grietje Scheper, ze zijn te Assen gescheiden..

Albert Lammigje Pater. Lammigje (dochter van Hendrik Pater en Helena Stakelbeek) 02 jun 1877 Schottershuizen, Zuidwolde; 22 jan 1945Zuidwolde. [Gezinsblad] []

Aantekeningen:

Volgens haar persoonskaart woonde Lammigje voor 1933 in Duitsland te Georgdorf. Op 4 november 1933 te Ambt-Hardenberg, in 1938 in een woonwagen te Avereest. Ze overleed in de gemeente Zuidwolde.

Aantekeningen:

Albert en Lammigje zijn nooit getrouwd, doch leefden wel als man en vrouw. Ze woonden waarschijnlijk in een salonwagen.
De eerste jaren van de twintigste eeuw waren niet gemakkelijk. In 1911 bracht keizer Wilhelm de wereld op de rand van een oorlog, wat goed merkbaar was. In 1914 brak de Eerste Wereldoorlog uit, die duurde tot 1918. Vele mensen raakten door deze oorlogsomstandigheden in moeilijkheden. Vooral in het laatste oorlogsjaar heerste aan alle gebrek. Vele arbeiders verdienden ondanks de lange werktijden te weinig om van te leven en te veel om te sterven. Het hoofdvoedsel in de arbeidersgezinnen waren de goedkope aardappels met soms wat groenten en vet, maar als er geen geld was voor vet dan werden de aardappels gegeten met ... azijn en peper.
In die tijd waren er vaak epidemieen van besmettelijke ziekten, zoals cholera, tyfus en tuberculose. Vele kinderen overleefden deze ziekten niet. Lammigje en Albert werden in de jaren van 1910 tot 1919 diverse malen geconfronteerd met het feit dat er een kind overleed. IN 1913 zelfs twee kinderen binnen twee dagen.
De woonwagenwet van 1918 moest een einde maken aan het gebruik van bouwvallige woonwagens. Met talloze voorschriften wilde de overheid voorkomen dat er krakkemikkige wagens op de weg verschenen. De hele woonwagen moest solide zijn, waterdicht en voorzien van meerdere, beweegbare ramen die voldoende licht doorlieten.
De kinderen Herder verlieten als eerste het ouderlijk nest. Helena (17) vertrok in 1916 naar Meppel, Hendrik ging in de eerste vier maanden van 1920 werken in Hoensbroek (Limburg) waarschijnlijk in de mijnen. Eind maart 1921 vertrok hij voor drie jaar naar Malmedy in Belgie, om na een jaartje Schottershuizen uiteindelijk te vertrekken naar Weesperkarpsel. Margje ging trouwen en bleef in Zuidwolde wonen Willem ging op 13 augustus 1925 naar Avereest. Op dezelfde datum vertrokken de overige gezinsleden: Albert Wittenberg, Lammigje Pater en de kinderen Albert Pater, Frederik Pater en Anna Pater van Schottershuizen A/189 naar Duren bij Keulen in Duitsland. Volgens het bevolkingsregister van de gemeente Zuidwolde was Albert in die tijd koopman van beroep.
De Duitsers wilden de 'zwervende' woonwagenbewoners onderbrengen in verzamelkampen, een idee dat overigen al voor de oorlog was geopperd door Nederlandse ambtenaren. Oorlog of niet, een aantal gemeenten protesteerde tegen de aanwezigheid van een verzamelkamp binnen hun grenzen. Zij hadden geen zin om op te draaien voor de kosten die zo'n operatie met zich meebracht. Ze waren ook bang dat een concentratie van woonwagenbewoners tot veel overlast zou leiden. De burgemeester van Ommen wees bijvoorbeeld op het brandgevaar, omdat woonwagenbewoners nogal 'roekeloos met vuur' zouden omspringen. Het is niet bekend hoeveel woonwagens er uiteindelijk in verzamelkampen terechtgekomen zijn. Naarmate de oorlog vorderde, verlieten steeds meer woonwagenbewoners hun wagen, al dan niet onder druk van omstandigheden. Woonwagenbewoners kregen ook - net als andere Nederlanders - te maken met razzia's voor de Arbeitseinsatz in Duitsland.
Moeder Lammigje Pater overleed aan het eind van de Tweede Wereldoorlog. Zij heeft dus opnieuw een oorlog moeten meemaken, welke voor de woonwagenbewoners in het algemeen heel erg moeilijk was.
Na de oorlog kregen woonwagenbewoners hun bewegingsvrijheid terug. De meesten trokken opnieuw in hun oude of in een nieuwe wagen. Het was gebruikelijk dat woonwagenbewoners in het najaar bij de boeren gingen werken om te helpen bij het rooien van aardappels en suikerbieten. Ze zijn tot ver na de oorlog hiermee doorgegaan.

:

• Beroep: dienstknecht/landbouwer

Aantekeningen:

Willem is een zoon van Hendrik Wittenberg en Willemina Vlierjans.

Willem Metje Lijst 05 apr 1873 (Civil)De Wijk. Metje 02 aug 1849 Westerveld, gemeente Zuidwolde; 19 jun 1902Schottershuizen, gemeente Zuidwolde. [Gezinsblad] []

:

• Beroep: dienstmeid

Aantekeningen:

Metje is een dochter van Albert Harms Lijst, beroep landbouwer, en Grietje Wiechers Dreagt, beroep landbouwer.

:

• Beroep: boerenknecht, landbouwer

Aantekeningen:

Overleden:
Drentsche & Asser Courant 5 januari 1905: 'In de laatste dagen van het oude jaar kreeg landbouwer H. Pater te Schottershuizen een slag van een paard. Eerst scheen dat die slag niet hard was aangekomen, maar heden verspreidde zich het gerucht, dat de man was overleden.'

Hendrik Helena Stakelbeek 21 apr 1866 (Civil)Wanneperveen (Overijssel). Helena (dochter van Peter Hendrik Stakelbeek en Anna Frederika Timmerman) 18 sep 1846 Wanneperveen; 13 mrt 1908Schottershuizen, Zuidwolde. [Gezinsblad] []

Aantekeningen:

Bij de huwelijkse bijlagen bevinden zich o.a.: -Een extract van de geboorteakte van Hendrik, waarin vermeld staat dat Hendrik een zoon is van Jan Harms Pake en Lammegien Klaassen Veldhuis. Bij een vonnis voor de Rechtbank te Zwolle d.d. 7 maart 1866 is de naam Jan Harms Pake veranderd in die van Jan Harms Pater. -De Kolonel van het 8e regiment verleende permissie tot het huwelijk aan 'Pake, Hindriks ligting 1861'. Het korps was gevestigd te Groningen.
Het kersverse echtpaar Pater-Stakelbeek ging wonen op het adres Kerkenbosch A/140 later 139 oftewel Schottershuizen A/139, gemeente Zuidwolde, waar het eerste kindje is geboren, maar na veertien dagen alweer overleed. Ook dochter Anna is hier geboren. Waarna de familie in februari 1871 naar Wanneperveen trok, waar zoon Jan is geboren. Hendrik en Helena keerden met twee kinderen in april 1872 terug op hetzelfde adres in Schottershuizen. Hier zijn de andere kinderen geboren. Dochter Anna vertrok op 15-jarige leeftijd naar de gemeente De Wijk, waarna ze in november 1889 terugkeerde vanuit Zwolle. In februari van het daarop volgende jaar vertrok ze naar Ruinerwold. Zoon Jan ging in 1887 op 16-jarige leeftijd naar Staphorst. In 1891 ging zoon Hendrik op 17-jarige leeftijd naar De Wijk, in 1893 gevolgd door z'n 15-jarig zusje Lammigje. Dochter Elisabeth vertrok in 1899 op bijna 17-jarige leeftijd naar Meppel, terwijl dochter Klaasje in 1901 op 15-jarige leeftijd vertrok naar Ruinerwold. Dochter Maria ging in 1903 op 14-jarige leeftijd naar De Wijk.
Tussen 1891 en 1911 was het gezin van Hendrik en Helena het enige Pater-gezin in de gemeente Zuidwolde.
Na het overlijden van Hendrik ging weduwe Helena samen met haar zoon Hendrik (die inmiddels terug was in Schottershuizen) in november 1906 wonen bij het echtpaar Geuchien Westenbrink en Anna Pater (haar oudste dochter) te Kerkenbosch. Op het laatst woonde ze zonder kinderen toch weer op het adres Schottershuizen A/139, waar ze overleed.

:

• Beroep: dienstknecht, boerenknecht, arbeider
• Patrimonium: Harms

Aantekeningen:

Jan vertrok in 1834 uit Staphorst naar Reebruggen, gemeente Ruinen

Jan Lammegien Veldhuis 21 dec 1835 (Civil)Havelte. Lammegien (dochter van Jan Veldhuis en Wiebegien van Zanten) 31 dec 1816 Uffelte, gemeente Havelte; 13 apr 1882Vuile Riet, gemeente Zuidwolde. [Gezinsblad] []

:

• Patrimonium: Klaassen

Aantekeningen:

Na het overlijden van haar man Jan Pater, huwde Lammegien met Hendrik Jacobus Jeu (*18-08-1805) te Leiden Z.H.) venter van beroep. Ze woonden op het adres Lottergreppel B/356. Na het overlijden van Lammegien vertrok Hendrik Jeu op 3 mei 1882 naar Avereest.

Aantekeningen:

Woonplaats bruidegom Rhebruggen (Ruinen).

Getrouwd:
Grootouders vermeld.

Peter Anna Frederika Timmerman. [Gezinsblad] []